Definicja prostaty
Co to jest prostata? Znana również jako gruczoł krokowy lub stercz występuje u każdego mężczyzny i stanowi część układu moczowo-płciowego. Umiejscowiona jest bezpośrednio pod pęcherzem moczowym, otacza cewkę moczową, a z drugiej strony przylega do odbytnicy. Zazwyczaj prostata ma rozmiar porównywalny do orzecha włoskiego, jednak wraz z wiekiem mężczyzny może się powiększać, powodując m.in. problemy z oddawaniem moczu.
Jakie są funkcje prostaty?
Jakie funkcje pełni męski gruczoł krokowy? Najważniejszą z nich jest wsparcie procesu rozrodczego poprzez produkcję płynu, w którym znajdują się plemniki. Kolejna ważna funkcja prostaty u mężczyzn to kontrola przepływu moczu.
Szczegółowe funkcje, które pełni męski gruczoł krokowy
- Produkcja płynu prostatycznego: prostata produkuje płyn, który stanowi część nasienia i pomaga w odżywianiu oraz transporcie plemników. Jest on odpowiedzialny za około 30% objętości ejakulatu.
- Wsparcie dla funkcji rozrodczej: płyn prostatyczny zawiera substancje, które pomagają plemnikom przetrwać i przemieszczać się. Jest on alkaliczny, co pomaga zneutralizować kwaśne środowisko pochwy, umożliwiając plemnikom dłuższe przetrwanie i zwiększając szanse na zapłodnienie.
- Kontrola przepływu moczu: prostata otacza cewkę moczową, która przewodzi mocz z pęcherza na zewnątrz ciała. Gruczoł krokowy może wpływać na przepływ moczu, zwłaszcza u starszych mężczyzn, kiedy dochodzi do powiększenia stercza.
Jakie są powszechne problemy związane z prostatą?
Problemy z prostatą są dość powszechne – szczególnie wśród starszych mężczyzn, choć nie jest to reguła. Gruczoł krokowy zaczyna się powiększać dość wcześnie, a na pierwsze problemy z prostatą po 30. roku życia uskarża się znaczny odsetek panów. O jakich dolegliwościach mowa? Przede wszystkim o bólu przy oddawaniu moczu i trudnościach z całkowitym opróżnieniem pęcherza, a także o zaburzeniach erekcji, bólu krocza w codziennych sytuacjach lub podczas wytrysku.
3 najczęściej spotykane problemy z prostatą
- Łagodny rozrost prostaty
Pod tą nazwą kryje się niezłośliwe, fizjologiczne powiększenie prostaty, które najczęściej występuje u mężczyzn po 50. roku życia.
Objawy przerostu prostaty mogą obejmować:
- trudności w rozpoczynaniu oddawania moczu,
- słaby lub przerywany strumień moczu,
- częste oddawanie moczu, w tym w nocy,
- nietrzymanie moczu,
- uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza.
Leczenie przerostu prostaty może obejmować leki, zmiany w stylu życia, a w niektórych przypadkach zabiegi chirurgiczne.
- Zapalenie prostaty
Zapalenie gruczołu krokowego to stan spowodowany najczęściej infekcją bakteryjną, choć miewa też inne podłoże. Może mieć przebieg ostry lub przewlekły. Długo- i krótkotrwałe zapalenie stercza to najczęściej występujące problemy z prostatą w młodym wieku – zwykle dotykają mężczyzn poniżej 50. roku życia.
Charakterystyczne objawy zapalenia prostaty to:
- ból w okolicy miednicy, pachwin, prącia, odbytu,
- trudności i ból podczas oddawania moczu,
- bolesny częstomocz,
- pieczenie i ropny wyciek z cewki moczowej,
- gorączka,
- zaburzenia erekcji i ból podczas wytrysku.
Leczenie zapalenia prostaty zależy od typu i przyczyny wystąpienia dolegliwości. Zwykle obejmuje ono antybiotyki i leki przeciwzapalne.
- Rak prostaty
Nowotwór gruczołu krokowego to jedna z najczęstszych form raka u mężczyzn. We wczesnych stadiach często nie daje wyraźnych objawów, a późniejsze symptomy mogą być podobne do tych przy przeroście prostaty. Należą do nich:
- częstomocz,
- stałe parcie na pęcherz,
- ból przy oddawaniu moczu.
Rozpoznanie raka prostaty opiera się na badaniu fizykalnym (badanie per rectum), poziomie PSA (antygenu swoistego dla prostaty) we krwi oraz biopsji. Opcje leczenia obejmują zwykle radioterapię, hormonoterapię, chemioterapię oraz operacje.
Jak leczyć prostatę?
Problemy z prostatą mogą pojawić się u każdego mężczyzny, bez względu na wiek. Dlatego też bardzo ważne jest, aby panowie regularnie poddawali się badaniom profilaktycznym, które pozwolą na wczesnym etapie zdiagnozować dolegliwości, związane z gruczołem krokowym. Jaki lekarz leczy prostatę? Narządem tym, podobnie jak innymi problemami z układem moczowym, zajmuje się urolog. Podczas wizyty specjalista przeprowadza zawsze badanie fizykalne, pyta o dotychczasową historię medyczną, a także o choroby urologiczne w rodzinie, a następnie w razie potrzeby zleca dodatkowe badania. Należą do nich:
- USG,
- badanie moczu,
- badanie krwi – morfologia i poziom antygenu PSA,
- cystoskopia,
- badania urodynamiczne,
- rezonans magnetyczny,
- biopsja prostaty.
Więcej o rekomendowanych badaniach prostaty.
Jak się leczy prostatę? Wybór metody jest zawsze dostosowywany do indywidualnych potrzeb pacjenta. Leczenie chorób gruczołu krokowego może obejmować:
- Farmakoterapię, czyli przyjmowanie leków takich jak alfa-blokery i inhibitory 5-alfa-reduktazy. W przypadku bakteryjnego zapalenia prostaty są to antybiotyki i leki przeciwzapalne,
- Operacje, mające na celu usunięcie fragmentów przerośniętego gruczołu, który uciska cewkę moczową.
W przypadku nowotworu leczenie prostaty polega na:
- Hormonoterapii (przyjmowaniu leków hamujących wzrost nowotworu),
- Chemioterapii,
- Radioterapii.
Podsumowanie
Prostataodgrywa znaczącą rolę w życiu każdego mężczyzny. Zdrowy gruczoł krokowy przyczynia się do skutecznej funkcji rozrodczej, a także do kontroli przepływu moczu. Należy jednak wiedzieć, że wraz z wiekiem rośnie ryzyko wystąpienia problemów z prostatą, takich jak łagodny rozrost prostaty, zapalenie prostaty czy rak prostaty, więc panowie powinni regularnie odwiedzać urologa i kontrolować stan swojego zdrowia.
Źródła:
https://journals.viamedica.pl/choroby_serca_i_naczyn/article/viewFile/12061/9939 [Dostęp: 2.02.2024]
