Umów wizytę
Skąd się biorą kamienie nerkowe?

Skąd się biorą kamienie nerkowe?

Data publikacji: 05.01.2024 r.

Kamica nerkowa to przypadłość dotykająca dużą część społeczeństwa – dotyka ok. 10% mężczyzn i 5% kobiet, głównie w wieku 30-40 lat. Jest to więc problem bardzo powszechny i jeszcze bardziej dokuczliwy. Jej głównymi objawami są kolka nerkowa i ból przy oddawaniu moczu, ale lista symptomów na tym się nie kończy. Czym są kamienie nerkowe, jak powstają i jak im zapobiec?

Czym są kamienie nerkowe?

Kamienie nerkowe, inaczej zwane złogami, powstają z minerałów obecnych w moczu każdego człowieka. Jeśli tych substancji jest zbyt wiele, to roztwór staje się przesycony i nie są one w stanie całkowicie się rozpuścić. W efekcie tworzą się mikroskopijne kryształki, które później łączą się ze sobą, powiększając się do coraz większych rozmiarów. Takie złogi są bardzo trudne do wydalenia, dlatego zalegają w nerkach (zazwyczaj w kielichach lub miedniczce nerkowej) i stopniowo się nawarstwiają. Powodują liczne dolegliwości, w tym silny ból i kolkę nerkową. Zdarza się również, że kamienie nerkowe przemieszczają się do dalszych odcinków układu moczowego – moczowodu lub pęcherza, gdzie mogą utknąć i wymagać usunięcia drogą chirurgiczną.

Co powoduje powstawanie kamieni w nerkach?

Kamienie w nerkach powstają z naturalnie występujących w moczu substancji, głównie związków wapnia, szczawianu, kwasu moczanowego lub fosforanów. U zdrowego człowieka zwykle ich stężenie jest na tyle optymalne, że składniki są w naturalny sposób wydalane i nie tworzą złogów. Kiedy jednak styl życia i codzienne menu odbiegają od ideału, praca układu moczowego może zostać zaburzona i prowadzić właśnie do powstawania kamieni nerkowych. 

Biorąc pod uwagę względy typowo medyczne, kamienie w nerkach mogą powstawać, gdy występuje u nas m.in.:

  • zbyt niskie lub zbyt wysokie pH moczu,
  • duże stężenie w moczu substancji kamicorodnych, np.: wapń, kwas moczowy, kwas szczawiowy, cystyna,
  • duża gęstość względna moczu,
  • małe stężenie substancji o działaniu ochronnym, np. magnezu.

Wskazane wyżej przyczyny kamicy nerkowej mogą mieć różne podłoże, choć najczęściej dolegliwość ta spowodowana jest przez niezdrowe nawyki żywieniowe. Mowa tutaj o spożywaniu dużych ilości produktów pochodzenia zwierzęcego (głównie czerwonego mięsa), piciu zbyt małej ilości płynów czy diecie bogatej w szczawiany (szpinak, szczaw, mocna herbata, botwina). 

Bywa jednak, że kamienie nerkowe pojawiają się również u osób prowadzących odpowiedzialny tryb życia. Wówczas przyczyn należy szukać głębiej, bo kamica nerkowa może być pokłosiem dziedzicznych chorób układu moczowego,  infekcji bakteryjnych, nadczynności przytarczycy, a nawet gruźlicy i osteoporozy. Do czynników ryzyka powstawania kamieni w nerkach należy także przyjmowanie niektórych suplementów diety (np. dużych dawek wapnia, witaminy D i C) oraz długie przebywanie w gorącym klimacie. 

Jakie dolegliwości towarzyszą kamicy nerkowej?

Osoby zmagające się z kamieniami nerkowymi najczęściej skarżą się na:

  • kolkę nerkową, czyli bardzo intensywny ból, zlokalizowany w okolicach lędźwiowych i promieniujący w kierunku pęcherza, spojenia łonowego i ud,
  • bezmocz lub skąpomocz,
  • ból i pieczenie przy oddawaniu moczu.

Kamica nerkowamoże dawać również inne, mniej oczywiste objawy, na pierwszy rzut oka przypominające klasyczną infekcję wirusową lub bakteryjną. Do takich symptomów należą nudności i wymioty, bladość skóry, zimny pot i gorączka.

Co zrobić, żeby nie nabawić się kamicy nerkowej?

Kamienie w nerkach to dolegliwość, która jest nie tylko bardzo nieprzyjemna, ale również ma tendencje do nawracania. Prawdopodobieństwo ponownego ataku kamicy nerkowej w ciągu 10 lat od jej pierwszego wynosi nawet 50%, dlatego też niezwykle ważna jest odpowiednia profilaktyka. Jakie zatem kroki podjąć, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się kamieni nerkowych? Najważniejsze z nich to:

  • dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu,
  • rezygnacja z picia wody wysokozmineralizowanej,
  • stosowanie diety niskobiałkowej i ubogiej w szczawiany,
  • ograniczenie spożycia soli,
  • optymalna suplementacja wapnia, witamin, magnezu,
  • regularne wykonywanie badań moczu.

Podsumowanie

Kamienie nerkowe tworzą się z substancji, naturalnie występujących w moczu i pojawić się mogą u każdego (więcej na ten temat we wpisie “Jak powstają kamienie nerkowe?”). Na kamicę nerkową i towarzyszącą jej kolkę, ból czy skąpomocz, szczególnie narażone są na nie jednak osoby, które piją zbyt mało płynów i nieprawidłowo się odżywiają. Warto więc zadbać o swoje nawyki, dietę i nawodnienie, aby kamienie w nerkach stały się dla nas mniejszym zagrożeniem. 

Źródła:

Warto również przeczytać:

Umów się do lekarza

Skontaktuj się z nami, aby ustalić najlepszą dla siebie ścieżkę leczenia. Umów się na konsultację z urologiem.

Poradnia urologiczna

Konsultacje komerycyjne:
788 502 989
Poniedziałek-piątek: 9.00-17.00

Konsultacje na NFZ:
22 73 54 100 /101

Umawianie zabiegów
661 300 313
Poniedziałek-piątek: 8.00-16.00

    Wyślij e-mail:
    uro@emc-sa.pl
    W godz. 8.00 – 16.00 odpowiadamy
    tego samego dnia roboczego