Krew w moczu – czym jest?
Krew w moczu, znana również jako krwiomocz, to stan, w którym w moczu pojawiają się czerwone krwinki, co zmienia jego barwę na różową, czerwoną lub brązową. Może to dotyczyć zarówno moczu wydalanego w trakcie jednej mikcji, jak i wszystkich oddanych w ciągu dnia. Krwiomocz może być widoczny gołym okiem (krwiomocz makroskopowy) lub wykrywany jedynie w badaniu mikroskopowym (krwiomocz mikroskopowy).
Dlaczego nie wolno mylić krwi w moczu z krwinkomoczem?
Krwiomocz i krwinkomocz choć mają wspólną cechę – obecność czerwonych krwinek w moczu, różnią się objawami i konsekwencjami dla zdrowia.
- W krwinkomoczu czerwone krwinki (erytrocyty) są obecne w moczu, ale nie wpływają na jego barwę – mocz wydaje się normalny pod względem koloru i konsystencji. Krwinkomocz można wykryć jedynie w badaniach laboratoryjnych, np. podczas analizy moczu pod mikroskopem lub testów chemicznych, takich jak test paskowy. W tej dolegliwości liczba erytrocytów w moczu przekracza normę, co sygnalizuje potencjalne problemy zdrowotne, takie jak nadciśnienie tętnicze, choroby nerek, stany zapalne kłębuszków nerkowych czy ukryte infekcje.
- Z kolei krwiomocz jest bardziej oczywistym sygnałem problemów, takich jak kamienie nerkowe, infekcje czy nowotwory.
Krew w moczu – jakie są objawy?
Objawy krwiomoczu, oprócz zmiany koloru moczu na różowy, czerwony, herbaciany lub brązowy, to:
- ból lub pieczenie podczas oddawania moczu,
- częste oddawanie moczu (częstomocz),
- ból w okolicy lędźwiowej lub podbrzusza,
- gorączka, dreszcze i zmęczenie,
- skrzepy krwi w moczu.
Krew w moczu – jakie są przyczyny?
Krwiomocz może wynikać z wielu schorzeń, od stosunkowo łagodnych infekcji, po poważne choroby, takie jak nowotwory czy przewlekłe choroby nerek. Ważne jest, aby w przypadku pojawienia się krwi w moczu natychmiast zgłosić się do lekarza w celu dokładnej diagnostyki i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia. Jakie są najczęstsze przyczyny krwi w moczu?
Przyczyna krwi w moczu – kamica moczowa
Kamienie nerkowe to jedne z najczęstszych przyczyn krwiomoczu. Kamienie mogą tworzyć się w nerkach, moczowodach, pęcherzu moczowym lub cewce moczowej. Kiedy kamień przemieszcza się w drogach moczowych, jego ostre krawędzie mogą uszkadzać ściany narządów, powodując krwawienie. Objawem kamicy, oprócz krwiomoczu, jest silny ból, zwany kolką nerkową, który często promieniuje do dolnej części pleców, pachwin i genitaliów. Kamienie mogą także blokować przepływ moczu, co prowadzi do infekcji, a nawet uszkodzenia nerek.
Krew w moczu – przyczyna to torbiele nerek
Torbiele nerek to wypełnione płynem zmiany, które mogą być obecne zarówno w jednej, jak i obu nerkach. W większości przypadków są łagodne i nie powodują objawów. Jednak gdy torbiel pęknie, może dojść do krwawienia do układu moczowego, co jest przyczyną pojawienia się krwi w moczu. Krwiomocz bywa również związany z bólem pleców lub brzucha, jeśli torbiel powoduje ucisk na okoliczne tkanki lub naczynia krwionośne.
Krwiomocz – przyczyną gruźlica nerek
Gruźlica nerek to rzadziej występująca, ale poważna choroba, spowodowana przez prątki gruźlicy, które rozprzestrzeniają się z płuc do nerek. W wyniku zakażenia dochodzi do uszkodzenia tkanek nerkowych, co może być przyczyną krwiomoczu. Gruźlica nerek często rozwija się powoli, początkowo bezobjawowo, ale z czasem może prowadzić do poważnych problemów z oddawaniem moczu, przewlekłego bólu, a także uszkodzenia nerek.
Przyczyną krwi w moczu są nowotwory układu moczowego
Nowotwory nerek, pęcherza moczowego czy rak prostaty są jednymi z najbardziej niepokojących przyczyn krwi w moczu. Krwiomocz często jest jednym z pierwszych objawów raka pęcherza moczowego. Nowotwory mogą uszkadzać naczynia krwionośne w narządach układu moczowego, co prowadzi do krwawienia. Dlatego też krwiomocz, szczególnie gdy jest bezbolesny, powinien zawsze skłaniać do szybkiej konsultacji z lekarzem.
Krwiomocz a inne choroby
Innymi przyczynami krwiomoczu są:
- infekcje dróg moczowych,
- mechaniczne urazy nerek,
- kłębuszkowe zapalenie nerek,
- zaburzenia krzepnięcia,
- wielotorbielowatość nerek,
- endometrioza.
Krew w moczu – jak leczyć?
Leczenie krwiomoczu zależy przede wszystkim od przyczyny, która wywołuje jego obecność. Ta dolegliwość sama w sobie nie jest chorobą, lecz objawem różnych schorzeń, dlatego trzeba dokładnie zdiagnozować źródło problemu. Po ustaleniu przyczyny lekarz dobiera odpowiednią terapię, która ma wyeliminować podstawowy problem i tym samym zlikwidować krwiomocz.
W zależności od diagnozy krew w moczu można więc wyleczyć. W jaki sposób?
- Jeśli krwiomocz powoduje infekcja dróg moczowych, to leczenie opiera się na stosowaniu antybiotyków.
- W przypadku kamicy nerkowej krwiomocz ustąpi po usunięciu kamieni.
- Natomiast podjęcie leczenia nowotworów układu moczowego czy gruźlicy nerek sprawi, że i krew w moczu przestanie się pojawiać.
Kiedy koniecznie należy udać się do lekarza?
Krwiomocz jest objawem, który zawsze wymaga diagnostyki lekarskiej, niezależnie od tego, czy występuje jednorazowo, czy przewlekle. Pojawienie się krwi w moczu może być związane zarówno z mniej groźnymi stanami, takimi jak infekcje dróg moczowych, ale także z poważnymi schorzeniami, w tym nowotworami. Dlatego każdorazowe pojawienie się krwi w moczu, które jest widoczne gołym okiem, należy skonsultować z lekarzem.
- Gdy krwiomoczowi towarzyszy ból lub pieczenie przy oddawaniu moczu, jest to wyraźny znak, że może dochodzić do infekcji dróg moczowych, kamicy moczowej lub zapalenia pęcherza.
- Ból i krwawienie mogą również sugerować podrażnienie lub uszkodzenie wewnętrznych struktur układu moczowego, co wymaga pilnej diagnozy i leczenia.
- Bezboleśnie pojawiająca się krew w moczu, szczególnie jeśli występuje bez żadnych dodatkowych objawów, także powinna wzbudzić duży niepokój. Krwiomocz bezbolesny może być związany z nowotworami nerek, pęcherza moczowego czy prostaty, które we wczesnym stadium rzadko powodują inne dolegliwości.
- Natomiast jeśli w krwi w moczu pojawią się skrzepy, wskazuje to na bardziej zaawansowane krwawienie i może prowadzić do poważniejszych komplikacji, takich jak blokada przepływu moczu. Skrzepy mogą również powodować ból i trudności z oddawaniem moczu, co wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.
Co oznacza krew w moczu – podsumowanie
Krew w moczu może mieć wiele przyczyn. Ważna jest szybka i dokładna diagnostyka. Tylko dzięki niej można ustalić, co dokładnie powoduje problem, a następnie rozpocząć odpowiednie leczenie. Krwiomocz zawsze należy traktować poważnie, nawet jeśli pojawia się jednorazowo, ponieważ może sygnalizować choroby wymagające natychmiastowej interwencji, jak nowotwory czy kamica nerkowa. Nie zwlekaj z wizytą u lekarza, gdy krwiomoczowi towarzyszą inne objawy, takie jak ból, gorączka czy trudności w oddawaniu moczu. Wczesna konsultacja medyczna zwiększa szanse na skuteczne leczenie i pozwala zapobiec rozwojowi poważniejszych komplikacji.
Bibliografia:
- Dr n. med. E. M. Koźmińska, Krwiomocz i krwinkomocz [w:] Medycyna po Dyplomie 07-08/2017
- Lek. A. Karkosz, Krwiomocz i krwinkomocz (pot. krew w moczu) – przyczyny, objawy i leczenie [w:] Medycyna Praktyczna, 08.01.2020
- Lek. J. Żółtko-Szydłowska, prof. dr hab. n. med. J. Borawski, prof. dr hab. n. med. B. Naumnik, Krwiomocz – diagnostyka różnicowa [w:] Medycyna po Dyplomie 06/2020
- Kokot F., Drabczyk R. „Krwiomocz” w Interna Szczeklika – mały podręcznik 2019/20, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2019