Umów wizytę
Czy wazektomia jest odwracalna? Przebieg wazowazostomii

Czy wazektomia jest odwracalna? Przebieg wazowazostomii

Data publikacji: 02.05.2025 r.

Zastanawiasz się, czy wazektomię można odwrócić? Odpowiedzią jest zabieg wazowazostomii, potocznie zwany rewazektomią, który polega naponownym połączeniu nasieniowodów. Wyjaśniamy, na czym polega, jakie są jego koszty, przeciwwskazania oraz skuteczność.

Wazektomia i jej skutki 

Wazektomia to prosty i skuteczny zabieg chirurgiczny polegający na przecięciu i podwiązaniu nasieniowodów, co uniemożliwia plemnikom przedostanie się do ejakulatu. Procedura jest uznawana za trwałą metodę antykoncepcji dedykowaną mężczyznom, którzy są pewni swojej decyzji o rezygnacji z posiadania (lub powiększania) rodziny.

Główne skutki wazektomii:

  • 99-procentowa ochrona przed zapłodnieniem, co potwierdzają liczne badania naukowe. Wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi zaledwie 0,1–0,15, co sprawia, że, jest to jedna z najbardziej niezawodnych metod antykoncepcji dostępnych na świecie,
  • Brak wpływu na zdrowie hormonalne, dzięki czemu nie ma spadku libido, zaburzeń erekcji czy zmiany cech męskich.

Czy wazektomia jest odwracalna?

Wazektomia jest powszechnie uważana za metodę antykoncepcji o trwałym charakterze, jednak istnieje możliwość jej odwrócenia poprzez zabieg wazowazostomii (potocznie rewazektomii). Co warte zaznaczenia – jego skuteczność nie jest gwarantowana i zależy od:

  • Czasu, który upłynął od zabiegu – im krótszy okres od wykonania zabiegu, tym większe szanse na powodzenie wazowazostomii. Najlepsze wyniki osiąga się, gdy zabieg odwrócenia wykonuje się w ciągu 3–5 lat od poddania się procedurze medycznej. Po upływie 10–15 lat skuteczność znacznie maleje,
  • Techniki wykonania pierwotnego zabiegu,
  • Stanu zdrowia oraz wieku,
  • Umiejętności chirurga.

Jak przebiega wazowazostomia (odwrócenie wazektomii)?

Rewazektomia to chirurgiczny zabieg, który ma na celu ponowne połączenie przeciętych podczas wazektomii nasieniowodów, aby przywrócić ich drożność i umożliwić transport plemników do ejakulatu. Procedura jest bardziej skomplikowana niż sama wazektomia i wymaga dużej precyzji oraz doświadczenia ze strony lekarza.

  • Wazowazostomia jest wykonywana w warunkach szpitalnych lub klinicznych, zazwyczaj w znieczuleniu ogólnym lub przewodowym (regionalnym). 
  • Podczas zabiegu chirurg wykonuje niewielkie nacięcia w okolicy moszny, aby uzyskać dostęp do przeciętych nasieniowodów. Za pomocą mikroskopu operacyjnego lokalizuje końce przeciętych nasieniowodów. Mikrochirurgiczne narzędzia pozwalają na precyzyjne połączenie ich światła (wewnętrznej części przewodu), co umożliwia przywrócenie drożności. Czasami, jeśli nasieniowody nie są wystarczająco drożne, wykonuje się alternatywne połączenie z najądrzem, co jest bardziej skomplikowane, ale konieczne w niektórych przypadkach.
  • Po zakończeniu procedury chirurg zszywa nacięcia w mosznie za pomocą szwów rozpuszczalnych. Cały zabieg trwa zwykle od 2 do 4 godzin, w zależności od stopnia trudności i stanu nasieniowodów.

Rekonwalescencja po wazowazostomii

Hospitalizacja po rewazektomii trwa do 2 dni, ale często powrót do domu możliwy jest już w 1 dniu zabiegu. W okresie rekonwalescencji zaleca się unikanie wysiłku fizycznego, stosowanie chłodnych okładów na mosznę oraz noszenie obcisłej bielizny, która zmniejsza dyskomfort i obrzęk. Powrót do aktywności seksualnej możliwy jest zwykle po około 4–6 tygodniach. Pełne przywrócenie płodności może natomiast potrwać nawet kilka miesięcy.

Ile kosztuje odwrócenie wazektomii? 

Wazowazostomia jest bardziej skomplikowanym i kosztownym procesem niż sama wazektomia. W Polsce ceny tego zabiegu wahają się w zależności od kliniki, doświadczenia chirurga oraz zastosowanej techniki. Średni koszt rewazektomii mieści się w przedziale od około 12 000 zł do 30 000 zł.  Należy pamiętać, że wazowazostomia nie jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), co oznacza, że pacjent musi pokryć pełny koszt zabiegu z własnych środków. 

Wazowazostomia – przeciwwskazania

Nie każdemu mężczyźnie można wykonać rewazektomię. Jakie są główne przeciwwskazania?

  • Zaawansowany wiek – z wiekiem jakość nasienia u mężczyzn ulega pogorszeniu. U starszych pacjentów, szczególnie po 50. roku życia, może występować obniżona liczba i ruchliwość plemników, co wpływa na skuteczność zabiegu w kontekście uzyskania ciąży.
  • Długi czas od wazektomii – im więcej czasu minęło od pierwotnego zabiegu, tym większe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w nasieniowodach, takich jak zrosty czy blizny. Po 10–15 latach od wazektomii szanse na powodzenie wazowazostomii znacząco maleją.
  • Stany zapalne układu moczowo-płciowego – infekcje i stany zapalne w obrębie moszny, jąder lub układu moczowego muszą zostać wyleczone, aby zmniejszyć ryzyko powikłań.
  • Zła kondycja nasieniowodów i najądrzy – u niektórych pacjentów mogą występować zmiany anatomiczne lub bliznowacenie w obszarze nasieniowodów, które uniemożliwiają skuteczne ich połączenie.
  • Problemy genetyczne lub niska jakość nasienia – jeśli przed wazektomią jakość nasienia była niska (np. mała liczba plemników lub ich niska ruchliwość), nawet udana rewazektomia może nie przynieść oczekiwanych efektów w kontekście uzyskania ciąży.
  • Ogólny stan zdrowia pacjenta – choroby ogólnoustrojowe, takie jak nowotwory, schorzenia sercowo-naczyniowe czy problemy z układem odpornościowym, mogą wykluczać możliwość przeprowadzenia zabiegu.

Odwrócenie wazektomii – skuteczność zabiegu

Wazowazostomia daje nadzieję na przywrócenie płodności mężczyznom, którzy zmienili swoje plany dotyczące rodzicielstwa. Skuteczność rewazektomii ocenia się na podstawie przywrócenia drożności nasieniowodów, potwierdzonej obecnością plemników w ejakulacie. W około 80% przypadków mikrochirurgiczna procedura umożliwia ponowne pojawienie się plemników w nasieniu. Z kolei szansa na ciążę po zabiegu waha się między 30% a 65%, co zależy od takich czynników jak czas, który minął od wazektomii, technika chirurgiczna, rozwój włóknienia najądrza oraz obecność przeciwciał przeciwplemnikowych.

Najlepsze rezultaty osiąga się, gdy rewazektomię przeprowadza się w ciągu trzech lat od wazektomii. W przypadku zabiegów wykonanych po 5–8 latach od pierwotnego podwiązania nasieniowodów wskaźnik udrożnienia wynosi 88%, a szansa na ciążę to 53%. Po upływie 15 lat i więcej, odsetek sukcesów w przywróceniu drożności spada do 71%, a ciąże występują u około 30% par. Niektóre źródła podają, że skuteczność wazowazostomii w zakresie ciąż wykonanej ponad dekadę po wazektomii nie przekracza 20%. Wyniki te jasno wskazują, jak istotny jest czas od pierwotnego zabiegu dla powodzenia rewazektomii.

Możliwe powikłania po wazektomii odwróconej

Wazowazostomia wymaga dużej precyzji chirurgicznej i  jak każda procedura medyczna, wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań. Chociaż większość pacjentów przechodzi zabieg bez większych problemów, warto być świadomym możliwych komplikacji. Najczęstsze powikłania po rewazektomii to:

  • Infekcja rany pooperacyjnej,
  • Krwiaki i obrzęk moszny,
  • Zrosty i bliznowacenie nasieniowodów,
  • Ból lub dyskomfort w mosznie.

Wazowazostomia – czy warto rozważyć odwrócenie wazektomii? Podsumowanie

Rewazektomia zapewnia mężczyznom szansę na przywrócenie płodności po wcześniejszym przerwaniu nasieniowodów. Choć zabieg jest skuteczny, w większości przypadków wymaga precyzyjnej interwencji chirurgicznej oraz spełnienia określonych warunków, takich jak stosunkowo krótki czas od wazektomii i dobra jakość nasienia. Statystyki pokazują, że u znacznej większości pacjentów udaje się przywrócić drożność nasieniowodów, a tym samym uzyskać naturalną ciążę.

Bibliografia:

  1. P. Dobroński, M. Czaplicki, Odtworzenie ciągłości nasieniowodów (vasovasostomia) z użyciem okularów operacyjnych o trzykrotnym powiększeniu., „Urologia Polska”, nr 57/3, 2004.
  2. C.M. Colpi i inni, European Associacion of Urology Guidelines on Infertility., s. 30-32.
  3.  G.R. Dohle, R.F.A. Weber, Clinical aspects of azoospermia, „European Board of Urology Update Series”, nr 4 (5), 1995, s. 34-39.
  4.  A.M. Belker i inni, Results of 1469 microsurgical vasectomy reversals by the Vasovasostomy Study Group., „Journal of Urology”, nr 145, 1991, s. 505-511.

Warto również przeczytać:

Umów się do lekarza

Skontaktuj się z nami, aby ustalić najlepszą dla siebie ścieżkę leczenia. Umów się na konsultację z urologiem.

Poradnia urologiczna

Konsultacje komerycyjne:
788 502 989
Poniedziałek-piątek: 9.00-17.00

Konsultacje na NFZ:
22 73 54 100 /101

Umawianie zabiegów
661 300 313
Poniedziałek-piątek: 8.00-16.00

    Wyślij e-mail:
    uro@emc-sa.pl
    W godz. 8.00 – 16.00 odpowiadamy
    tego samego dnia roboczego

    Rozłóż płatność na raty.
    Zapytaj koordynatora o szczegóły.