Powody powstawania poprzez identyfikację rodzajów kamieni nerkowych
Kamienie nerkowe to jedno z najbardziej bolesnych schorzeń układu moczowego. Powstają w wyniku skupiania się nadmiaru minerałów i soli w nerkach lub drogach moczowych. Kiedy wspomnianych substancji w moczu jest zbyt wiele, nerki nie są w stanie ich wyfiltrować i nie zostają w sposób naturalny wydalone z organizmu. Zamiast tego tworzą się niewielkie kryształki, które z czasem łączą się i nawarstwiają, przyjmując postać piasku, a następnie kamieni. Czasem proces trwa latami, bywa jednak, że zajmuje tylko kilka tygodni.
Co jednak istotne, istnieją różne rodzaje kamieni nerkowych, a przyczyny ich powstawania mogą się różnić w zależności od ich składu. Najczęściej spotykane są:
- kamienie szczawianowo-wapniowe,
- kamienie fosforanowo-wapniowe,
- kamienie moczanowe,
- kamienia cystynowe.
W większości przypadków nadmiar tych składników w moczu spowodowany jest niewłaściwą dietą, jednak czasem są wynikiem innych chorób lub czynników genetycznych.
Kamienie szczawianowo-wapniowe
Kamienie szczawianowo-wapniowe charakteryzują się dużą zawartością wapnia i szczawianów. Zwykle mają gładką powierzchnię i ciemną barwę – brunatną, szarą lub czarną. Przyczyną powstawania kamieni szczawianowo-wapniowych często jest stosowanie diety bogatej w białko pochodzenia zwierzęcego i wapń (w tym nadmierne spożywanie takich produktów jak mięso, mleko i sery), a także w produkty zawierające szczawiany (szpinak, szczaw, botwinka, mocna herbata). Ponadto kamienie szczawianowo-wapniowe mogą być skutkiem dziedzicznych predyspozycji genetycznych, a także stanowić pokłosie innych chorób, np. cukrzycy.
Kamienie fosforanowo-wapniowe
Kamienie fosforanowo-wapniowe to złogi, których powstawanie często wiąże się z przewlekłymi infekcjami układu moczowego, prowadzącymi do zmiany pH moczu. Sprzyja to osadzaniu się fosforanów i wapnia tworzących kamienie. Kamienie fosforanowo-wapniowe mogą być również spowodowane przez zaburzenia metaboliczne. Specyficznym rodzajem kamieni fosforanowych są kamienie struwitowe, które tworzy fosforan magnezowo-amonowy. Mają żółtą barwę i są bardzo kruche, a występują głównie u osób z przewlekłymi chorobami nerek.
Kamienie moczanowe
Kamienie moczanowe powstają w sytuacji, gdy w moczu znajduje się zbyt duże stężenie kwasu moczowego. Mają barwę ciemnobrunatną i posiadają gładką powierzchnię. Przeważnie dotykają osoby, w których diecie dominują produkty pochodzenia zwierzęcego. Do czynników ryzyka powstawania kamieni moczanowych należy również picie zbyt małej ilości płynów i związanej z tym małej objętości moczu, niedobór magnezu, a także występowanie niektórych chorób. Należą do nich między innymi: zespół Lescha i Nyhana, choroby przerostowe układu krwiotwórczego, pierwotna dna moczanowa czy przewlekłe biegunki.
Kamienie cystynowe
Kamienie cystynowe powstają na skutek gromadzenia się w moczu cystyny, czyli aminokwasu wchodzącego w skład budujących nasz organizm białek. Do takiej sytuacji dochodzi zwykle, gdy pH moczu jest zbyt niskie – cystyna lepiej rozpuszcza się bowiem w środowisku zasadowym. Kamienie cystynowe charakteryzuje heksagonalny kształt, żółty kolor i miękka struktura. Tego typu złogi mają zazwyczaj podłoże genetyczne, choć ryzyko tworzenia się kamieni cystynowych wzrasta również u osób przebywających przez długi czas w suchym i gorącym klimacie.
Potencjalnie zaniedbania prowadzące do kamicy moczowej
Zaniedbanie tematu kamieni nerkowych i brak reakcji na ich pojawienie się, czyli niepodjęcie właściwego, przyczynowego leczenia może przynieść szereg nieprzyjemnych konsekwencji. Najbardziej dokuczliwe i nieprzyjemne to:
- ataki kolki nerkowej (link – Czym jest kolka nerkowa?), spowodowanej zablokowaniem przez kamień moczowodu,
- uporczywy ból,
- trudności w oddawaniu moczu (skąpomocz, bezmocz, krwiomocz).
W krytycznych przypadkach pojawić się może także sepsa i trwałe uszkodzenie nerek.
Dowiedz się więcej na temat objawów kamicy nerkowej (link)
Podsumowanie
Kamienie nerkowe i powodowana przez nie kamica moczowa to schorzenie niezwykle uciążliwe i bolesne. Mając jednak na uwadze sposoby powstawania różnych rodzajów złogów, można zawczasu wprowadzić w swoim życiu zmiany, zapobiegające pojawieniu się kamieni nerkowych. Mowa przede wszystkim o przestrzeganiu zdrowej diety, piciu dużej ilości płynów i optymalnej suplementacji.
Źródła:
- https://openin.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=149:vademecum-kamieni-nerkowych&catid=35:postepy-farmacji&Itemid=213. [dostęp: 11.01.2024]
- http://www.urologiapolska.pl/artykul.php?2935. [dostęp: 11.01.2024]
- https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/012/284/original/36-47.pdf?1473160897. [dostęp: 11.01.2024]